
Do najczęściej stosowanych szczepionek swoistych należą: szczepionka gronkowcowa, rzeżączkowa, durowa, błoniczo-tężcowo-krztuścowa (Di-Per-Te), odrowa, różyczkowa, ,,polio” i przeciwgrypowa. Na ogół szczepionki podaje się podskórnie (lub śródskórnie), a rzadziej doustnie lub donosowo w tym ostatnim przypadku działają one poprzez pobudzenie miejscowej odporności humoralnej lub indukowanie interferonu. Po podaniu szczepionki mogą wystąpić odczyny ogólne lub miejscowe. Odczyn ogólny występuje w ciągu kilku godzin, objawiając się podwyższeniem temperatury ciała, dreszczami, bólami mięśniowymi, nudnościami i ogólnym złym samopoczuciem. Wyjątkowo może nastąpić zapaść. Zaostrzają się schorzenia utajone. Stąd też szczepieniu profilaktycznemu poddaje się osoby zupełnie zdrowe. Odczynami miejscowymi są bolesne nacieki.
Niekiedy podaje się przeciwciała w postaci swoistej antytoksyny. Jest to jednak postępowanie pobudzające odporność bierną, utrzymującą się do kilkunastu dni.
Sposób i kalendarz dokonywania szczepień regulowany jest odpowiednimi zarządzeniami Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej.