W zakresie nomenklatury leków immunostymulujących istnieją pewne rozbieżności, które na wstępie należy wyjaśnić. Kontrowersje dotyczą przede wszystkim różnic między immunostymulatorami a tzw. immuno- modulatorami. Różnica między nimi ma umownie polegać na tym, że immunostymulatory wywierają działanie pobudzające na upośledzony układ odpornościowy, natomiast immunomodulatory działają na odpowiedź immunologiczną depresyjnie lub stymulująco rodzaj tego działania uzależniony jest od wyjściowego stanu odpornościowego chorego. Leki tego typu przywracają zarówno zahamowaną, jak i pobudzoną odczyno- wość immunologiczną do stanu prawidłowego.

Immunostymulatory, oddziałując swoiście lub nieswoiście na układ od-pornościowy, nasilają w konsekwencji reakcje immunologiczne zarówno humoralne, jak i komórkowe. Wykorzystuje się je nie tylko do zwiększenia sił odpornościowych organizmu, upośledzonych z różnych przyczyn, ale również do pobudzania lub poprawy nadzoru odpornościowego w chorobach rozrostowych.

Mechanizm działania. Immunostymulacja odbywa się na dwóch poziomach: na poziomie błon komórkowych występuje swoista reakcja odpornościowa, natomiast na poziomie struktur wewnątrzkomórkowych jako tzw. drugi przenośnik istotną, choć nieswoistą, rolę odgrywają cykliczne nukleotydy. Decydujący jest tu wzajemny stosunek cAMP do cGMP przesunięcie wartości w stronę cAMP prowadzi do różnicowania i dojrzewania komórek, natomiast w kierunku cGMP powoduje ich proliferację. Ten nieswoisty etap pobudzania odpornościowego może być wzbudzany np. przez leki P-adrenergiczne. Ze względu jednak na słabe działanie nie znalazły one zastosowania w immunoterapii.